Władza rodzicielska

Sposoby wykonywania władzy rodzicielskiej:

  1. władza rodzicielska jest co do zasady wykonywana przez obojga rodziców
  2. władza rodzicielska po rozwodzie jest powierzana:
    • jednemu z rodziców, z ograniczeniem władzy drugiego z rodziców,
    • wspólnie obojgu rodzicom - jeżeli uzgodnią oni plan wychowawczy, w którym określą sposób dzielenia się prawami i obowiązkami dotyczącymi dzieci.
  3. rodzic może być pozbawiony władzy rodzicielskiej.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Najczęstszym problemem praktycznym jest władza rodzicielska po rozwodzie. Sąd może ograniczyć władzę jednego z rodziców, jeżeli rodzice dziecka żyją oddzielnie, a nie sporządzili tzw. planu wychowawczego. W takim przypadku jeden z rodziców ma ograniczoną władzę rodzicielską, a drugi utrzymuje pełnię władzy rodzicielskiej. Przez ograniczenie władzy rodzicielskiej, rodzic którego ograniczenie dotyczy ma tylko prawo uczestniczenia w podejmowaniu decyzji w najważniejszych sprawach dotyczących dziecka np. sposobu leczenia, kształcenia itp. Chcąc faktycznie mieć wpływ na życie dziecka, osoba taka w czasie procesu powinna walczyć o określenie przez sąd szerokich i konkretnie określonych uprawnień w tym zakresie.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Pozbawienie władzy rodzicielskiej orzeka się w przypadku, gdy:

  • rodzice rażąco nadużywają swoich obowiązków,
  • rodzice rażąco zaniedbują swoje obowiązki,
  • istnieje trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej,

O rażących zaniedbaniach można mówić w szczególności wtedy jeżeli dzieci są rażąco zaniedbane wskutek pijaństwa, narkomanii, dziecko jest bite, poniżane, rodzice znęcają się nad nimi psychicznie lub fizycznie, dziecko jest zmuszane do pracy itp.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może nastąpić na wniosek jednego z rodziców, a także przez sąd z urzędu.
Sąd może przywrócić władzę rodzicielską, rodzicowi który został jej pozbawiony, jeżeli zostaną usunięte okoliczności, które były podstawą orzeczenia o pozbawieniu tej władzy.

Rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka

Jeżeli oboje rodziców mają pełną władzę rodzicielską, ale nie mogą porozumień się w określonej, istotnej dla dziecka sprawie, spór musi rozstrzygnąć Sąd opiekuńczy. Podobnie jest wtedy, kiedy jeden z rodziców ma ograniczoną władzę rodzicielską i w zakresie, w jakim ma prawo współdecydowania, ma inne zdanie niż drugi rodzic.

KONTAKTY Z DZIECKIEM

Prawo do kontaktów

Najbliższa rodzina - w szczególności rodzice, dziadkowie, rodzeństwo mają prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Prawo do kontaktów jest niezależne od władzy rodzicielskiej - nawet jeżeli rodzic ma ograniczoną władzę rodzicielską lub jest jej pozbawiony, cały czas utrzymuje prawo do kontaktów z dzieckiem.

Ustalenie zasad kontaktów z dzieckiem

Ustalenie zakresu kontaktów z dzieckiem następuje w postępowaniu sądowym.

Najlepszą metodą uregulowania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi jest sporządzenie przez rodziców porozumienia tzw. planu rodzicielskiego. W planie rodzice określają szczegółowo wszystkie sprawy dotyczące zarówno władzy rodzicielskiej i sposobu jej wykonywania oraz sposobu realizacji kontaktów, np. gdzie dziecko ma mieszkać, gdzie spędzać wakacje, do jakiej szkoły uczęszczać itp. Prawnik pomoże Państwu prawidłowo sporzadzić taki plan.

W ostatnim czasie rodzice często decydują się na naprzemienną opiekę nad dzieckiem - tzn. że oboje rodzice mają pełną władzę rodzicielską i takie same prawa, a jednocześnie dziecko ma dwa równoważne domy u jednego i u drugiego rodzica, gdzie przebywa w określone dni -np. co drugi tydzień u każdego z rodziców.

Aby uniknąć w przyszłości konfliktów i niejasności, warto bardzo dokładnie określić zasady realizacji kontaktów - ich dat, godzin, miejsca oraz sposobu odbierania i odwożenia dziecka, w tym celu należy złożyć wniosek o uregulowanie kontaktów z dzieckiem.

We wniosku można określić, iż wnioskodawca chce uregulowania tych kontaktów przykładowo w taki sposób, że wnioskodawca będzie:

  1. zabierał dziecko poza miejsce jej stałego zamieszkania w każdy II i IV weekend w każdym miesiącu tj. w piątek od godz. 18:00 do niedzieli do godz. 18:00,
  2. zabierał dziecko poza miejsce jej zamieszkania w Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych w wigilię od 12-16, oraz drugi dzień świąt od 9-19, a w latach nieparzystych w wigilię od 16.00 do godziny 19 pierwszego dnia świąt,
  3. zabierał dziecko poza miejsce jej zamieszkania w pierwszy dzień Świąt Wielkanocnych w godz. 9:00-18.00 w latach parzystych oraz w drugi dzień świąt w godz. 9.00-18.00 w latach nieparzystych,
  4. zabierał dziecko poza miejsce jej stałego zamieszkania na okres jednego miesiąca w okresie letnich wakacji tj. od 1-15 lipca oraz od 1-15 sierpnia, oraz w pierwszy tydzień ferii zimowych,
  5. zabierał dziecko poza miejsce stałego zamieszkania w Dzień Ojca / Dzień Matki w godzinach od 9.00 do 18.00, a w przypadku, gdy będzie to dzień nauki szkolnej od 17-19,
  6. będzie miał prawo do codziennych kontaktów telefonicznych z dzieckiem.

Należy ustalić te kwestie w sposób jak najbardziej precyzyjny i - z punktu widzenia rodzica, z którym nie mieszka dziecko - jak najszerszy. Pomoże w tym prawnik - adwokat lub radca prawny, który z racji doświadczenia i wiedzy najlepiej wie jak prawidłowo i korzystnie dla swojego Mocodawcy rozstrzygnąć te kwestie.

Jeżeli któreś z rodziców nie wykonuje lub utrudnia kontakty z dzieckiem, można zwrócić się do Sądu o pomoc w realizacji praw. W takim przypadku Sąd może np. ustanowić kuratora lub może obciążyć niesolidnego rodzica obowiązkiem zapłaty sumy pieniężnej na rzecz drugiego rodzica. Ponadto rodzic, któremu utrudniono kontakt, może żądać zwrotu kosztów, np. dojazdu. Przed wystąpieniem do Sądu, warto zadbać o posiadanie wiarygodnych dowodów potwierdzających utrudnianie kontaktów z dzieckiem - np. jeżeli opiekun dziecka twierdzi, że jest ono chore, należy mailem lub na piśmie zażądać zaświadczenia lekarskiego, lub samodzielnie pójść do lekarza, aby potwierdzić stan dziecka. Jeżeli po przyjechaniu do miejsca pobytu dziecka, rodzic z którym dziecko mieszka, nie wyraża zgody na kontakt z dzieckiem drugiego z rodziców, należy wezwać na miejsce policję - potwierdzenie interwencji Policji, jest mocnym dowodem w ewentualnej sprawie sądowej.

Karami pieniężnymi na rzecz drugiego małżonka może być także obciążony małżonek, który nie realizuje kontaktów z dzieckiem, lub realizuje je niezgodnie z orzeczeniem Sądu - np. z opóźnieniem odbiera lub odwozi dziecko.

Ograniczenie i zakazanie kontaktów z dzieckiem

Sąd może orzec o ograniczeniu kontaktów z dzieckiem, jeżeli te kontakty - ich miejsce lub forma mogą szkodzić dziecku. Ograniczenie polega np. na zakazaniu zabierania dziecka poza miejsce stałego pobytu, lub nakazanie obecności osoby trzeciej (np. drugiego rodzica, czy dziadków), w czasie spotkań.

Sąd może zakazać kontaktów z dzieckiem, jeżeli ich utrzymywanie poważnie zagraża dobru dziecka, lub narusza to dobro - winno to następować tylko w wyjątkowych sytuacjach, aby środek ten nie stał się środkiem do rozgrywek między rodzicami, a był faktyczną metodą do ochrony dzieci.

projekt graficzny: ebrudesign.pl, wdrożenie: amill.pl